Hai nhà khoa học Mỹ đoạt giải Nobel Hóa học 2003

Peter Agre.

Peter Agre và Robert MacKinnon đã vinh dự giành giải Nobel Hóa học năm nay cho thành tựu trong việc xây dựng hệ thống kênh rạch trong màng tế bào. Hội đồng trao giải đã ca ngợi phát hiện là "có một ý nghĩa quan trọng trong việc mang đến hiểu biết cho con người về nhiều loại bệnh tật".

"Giải Nobel hóa học năm nay trao tặng cho hai nhà khoa học mà những phát hiện của họ đã làm sáng tỏ việc muối và nước được luân chuyển như thế nào trong các tế bào của cơ thể", Hội đồng giải Nobel tuyên bố.

Agre, 54 tuổi đến từ Northfield, Minnesota, đang làm việc tại Đại học Y khoa Johns Hopkins ở Baltimore. MacKinnon, 47 tuổi, trưởng thành ở Boston và hiện làm việc tại Viện Y tế Howard Hughes thuộc Đại học Rockefeller University ở New York.

Năm 1988, nhà khoa học Agre được công nhận vì đã phân tách được một màng protein mà khoảng 1 năm sau ông nhận ra rằng đó là một kênh chuyển nước. Phát hiện này đã mở cánh cửa cho một loạt nghiên cứu sinh hóa học, sinh lý học và di truyền học về những đường dẫn nước trong vi khuẩn, thực vật và thú. Ngày nay, các nhà nghiên cứu có thể theo chân các phân tử nước qua màng tế bào và hiểu được tại sao không chỉ nước mà những phân tử khác như ion cũng có thể truyền qua.

Robert MacKinnon

MacKinnon được tôn vinh vì kết quả nhiên cứu một loại kênh rạch trong màng khác, kênh ion. Ông đã làm cả giới khoa học ngạc nhiên khi vào năm 1988 có thể xác định được cấu trúc không gian của đường dẫn kali. Nhờ vào thành tựu này mà nay chúng ta có thể "nhìn" thấy ion chảy qua các kênh rạch mà có khả năng mở, đóng bằng những tín hiệu tế bào khác nhau.

Những người chiến thắng năm ngoái trong lĩnh vực hóa học bao gồm John B. Fenn tại Đại học Virginia Commonwealth, Koichi Tanaka tại tập đoàn Shimadzu của Nhật Bản, và Kurt Wuethrich tại Viện Công nghệ Zurich của Thụy Sĩ. Họ được tôn vinh vì những phát kiến trong phương pháp nhận diện và phân tích protein, góp phần cách mạng hóa cuộc săn tìm thuốc và chẩn đoán bệnh ung thư.

Mỗi giải Nobel thường được trao cho không quá 3 người và những phần thưởng thường được tặng cho những phát hiện đạt được sau nhiều thập kỷ nghiên cứu. Lễ trao giải sẽ diễn ra vào ngày 10/12.

Minh Thi (theo Reuters)

https://vnexpress.net/khoa-hoc/hai-nha-khoa-hoc-my-doat-giai-nobel-hoa-hoc-2003-1988106.html