Chủ Nhật, 4 tháng 5, 2014

Ngũ Hành và Thân Thể Con Người

Trong Trung Y, thân thể con người được phân chia làm 5 hệ thống: kim, mộc, thủy, hỏa và thổ. Các cơ quan nội tạng và mô của con người tương ứng với ngũ hành. Năm hệ thống của thân thể không chỉ biết tự điều chỉnh theo quy luật âm dương mà còn phối hợp với ngũ hành từ thế giới bên ngoài để đạt được sự khỏe mạnh.

Đối với thế giới bên ngoài, người ta phản ứng với một số thứ như là khí hậu, màu sắc và âm thanh [tất cả những thứ này tương ứng với ngũ hành]. Các mùa là xuân, hạ, thu và đông. Các màu là đỏ, vàng, trắng, đen và xanh lục. Các âm thanh là đồ, rê, mi, pha, son và la. Ngay cả các nhân tố đạo đức và phẩm hạnh cũng tương ứng với ngũ hành. Ví dụ, Nhân từ là mộc; Lễ là nước; Nghĩa là kim; Trí là hỏa và Tín là thổ.

Có năm cửa sổ kết nối thế giới bên ngoài với các hệ thống lớn trong cơ thể. Trung Y cổ xưa gọi chúng là “huyệt” hay “khiếu”. Đối với lá lách thì là “miệng”, của phổi “mũi”, của gan là “mắt”, của tim là “lưỡi”, của thận là “tai”. Con người hiểu biết về thế giới bên ngoài thông qua các lỗ mở này. Mối quan hệ giữa năm hệ thống và ngũ hành là như sau:


Triết học Trung Quốc xác định 5 đường khác nhau mà “Khí” vận chuyển trong hệ thống ngũ hành. (KanZhongGuo.com)

Ngũ hành: Thổ, kim, mộc, hỏa và thủy.
Năm lỗ mở: Miệng, mũi, mắt, lưỡi và tai.
Năm màu sắc: Vàng, trắng, xanh lục, đỏ và đen.
Năm nốt nhạc: Đồ, rê, mi, pha, son và la.
Năm nội tạng: Lá lách, phổi, gan, tim và thận.
Năm cơ quan rỗng: Dạ dày, ruột già, túi mật, ruột non, và bàng quang.
Năm nguyên tắc đạo lý: Nhân, Lễ, Nghĩa, Trí, Tín

Năm màu, năm nốt nhạc và năm đạo lý đều truyền đạt cùng một điều: Chỉ khi các nối nhạc là thuần khiết thì chúng mới có thể truyền cảm hứng cho người ta kết nối với Đạo và đánh thức lương tâm của họ.

Ngũ hành tác động lẫn nhau như thế nào? Lấy ví dụ, thổ sinh kim, hỏa sinh thổ. Thổ khắc thủy và mộc. Nếu những điều trên được ứng dụng vào một mối quan hệ ẩn dụ giữa con người thì nó sẽ như thế này: Một người đàn ông đức hạnh thì yêu thương và tử tế với con cái của mình, kính trọng cha mẹ mình, quan tâm đến người dưới quyền và là một viên chức thành thật, ngay chính.

Mỗi hành lại có liên hệ gần gũi với bốn hành còn lại. Ví dụ, khi tai – khe hở của thận – nghe được âm nhạc hay thì bốn cơ quan còn lại cũng được lợi. Khi đôi mắt thấy một điều gì đó đẹp đẽ thì bốn cơ quan còn lại cũng chia sẻ cái đẹp. Khi nội hàm của các âm thanh và màu sắc đi qua các nội tạng thì chúng đánh thức các nhân tố đạo đức. Nói cách khác, nó giúp một người tuân theo các đạo lý của vũ trụ và hành xử giống như một con người chân chính.

Không có nhận xét nào: