Tôi nghe như vầy.
Một thời, Đức Thế Tôn đã dạy các Tỳ-kheo:
Này các Tỷ kheo, thế nào là con đường đưa đến diệt khổ, an vui, đưa đến Niết-Bàn và giải thoát. Ðó là bát chi Thánh đạo, tức là Chánh kiến, Chánh tư duy, Chánh ngữ, Chánh nghiệp, Chánh mạng, Chánh tin tấn, Chánh niệm, Chánh định.
1. Chánh Kiến: Này các Tỷ kheo, thế nào là Chánh kiến? Này các Tỷ kheo,
- Tri kiến về Khổ,
- Tri kiến về Khổ tập,
- Tri kiến về Khổ diệt,
- Tri kiến về Khổ diệt đạo.
Này các Tỷ kheo, như vậy gọi là Chánh tri kiến.
2. Chánh Tư Duy: Này các Tỷ kheo, thế nào là Chánh tư duy?
- Tư duy về ly dục,
- Tư duy về vô sân,
- Tư duy về bất hại.
Này các tỷ kheo, như vậy gọi là Chánh tư duy.
3. Chánh Ngữ: Này các Tỷ kheo thế nào là Chánh ngữ?
- Tự chế không nói dối,
- Tự chế không nói hai lưỡi,
- Tự chế không ác khẩu,
- Tự chế không nói lời phù phiếm.
Này các Tỷ kheo, như vậy gọi là Chánh ngữ.
4. Chánh Nghiệp: Này các Tỷ kheo, thế nào là Chánh nghiệp?
- Tự chế không sát sanh,
- Tự chế không trộm cướp, lấy của không cho,
- Tự chế không tà dâm, tà hạnh trong các dục.
- Tự chế không uống rượu, dùng chất gây say, nghiện.
Này các Tỷ kheo, như vậy gọi là Chánh nghiệp.
5. Chánh Mạng: Này các Tỷ kheo, thế nào là Chánh mạng?
Này các Tỷ kheo, ở đây vị Thánh đệ tử từ bỏ tà mạng, sinh sống bằng chánh mạng. Này các Tỷ kheo, như vậy gọi là Chánh mạng.
(Chú thích: Các việc làm tà mạng (nghề nghiệp không chân chính) mà Đức Phật khuyên không nên làm là: nghề sát sanh, đồ tể giết mổ, nghề buôn bán vũ khí súng đạn gươm đao, nghề buôn bán thuốc độc, nghề buôn bán người, nghề mại dâm, nghề nuôi súc vật bán cho người ta giết thịt, nghề buôn bán lừa đảo, giả dối, hàng giả,.... Nghề bói toán, xem phong thủy, đoán sao, giải vận, cúng tế, bùa chú, mai mối,… Nghề buôn bán Pháp để lợi dưỡng)
6. Chánh Tinh Tấn: Này các Tỷ kheo, và thế nào là Chánh tinh tấn? Này các Tỷ kheo, ở đây Tỷ kheo:
- Đối với các ác, bất thiện pháp chưa sanh, khởi lên ý muốn không cho sanh khởi; vị này nỗ lực, tinh tấn, quyết tâm, trì chí.
- Ðối với các ác, bất thiện pháp đã sanh, khởi lên ý muốn trừ diệt, vị này nỗ lực, tinh tấn, quyết tâm, trì chí.
- Ðối với các thiện pháp chưa sanh, khởi lên ý muốn khiến cho sanh khởi; vị này nỗ lực, tinh tấn, quyết tâm, trì chí.
- Ðối với các thiện pháp đã sanh, khởi lên ý muốn khiến cho an trú, không cho băng hoại, khiến cho tăng trưởng, phát triển, viên mãn. Vị này nỗ lực, tinh tấn, quyết tâm, trì chí.
Này các Tỷ kheo, như vậy gọi là Chánh tinh tấn.
(Chánh tinh tấn còn gọi là Tứ Chánh Cần)
7. Chánh Niệm: Này các Tỷ kheo, thế nào là Chánh niệm?
- Này các Tỷ kheo, ở đây vị Tỷ kheo sống quán thân trên thân, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, để chế ngự tham ưu ở đời.
- Ở đây vị Tỷ kheo sống quán thọ trên các thọ, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, để chế ngự tham ưu ở đời.
- Ở đây vị Tỷ kheo sống quán tâm trên các tâm, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, để chế ngự tham ưu ở đời.
- Ở đây vị Tỷ kheo quán pháp trên các pháp, tinh cần tỉnh giác, chánh niệm để chế ngự tham ưu ở đời. Này các Tỷ kheo, như vậy gọi là Chánh niệm.
(Chánh niệm chính là Tứ Niệm Xứ)
8. Chánh Định: Này các Tỷ kheo, thế nào là Chánh định?
- Này các Tỷ kheo, ở đây Tỷ kheo ly dục, ly ác bất thiện pháp, chứng và trú Thiền thứ nhất, một trạng thái hỷ lạc do ly dục sanh, với tầm, với tứ.
- Tỷ kheo ấy diệt tầm, diệt tứ, chứng và trú Thiền thứ hai, một trạng thái hỷ lạc do định sanh, không tầm, không tứ, nội tĩnh nhất tâm.
- Tỷ kheo ấy ly hỷ trú xả, chánh niệm tỉnh giác, thân cảm sự lạc thọ mà các bậc Thánh gọi là xả niệm lạc trú, chứng và trú Thiền thứ ba.
- Tỷ kheo ấy xả lạc, xả khổ, diệt hỷ ưu đã cảm thọ trước, chứng và trú Thiền thứ tư, không khổ, không lạc, xả niệm thanh tịnh.
Này các Tỷ kheo, như vậy gọi là Chánh định.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét